زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

وقف تام





وقف تام، از اصطلاحات علم تجوید بوده و به وقف بر کلام مستقل از کلام بعد به لحاظ لفظ و معنا، گفته می شود.


۱ - تعریف



«وقف تام» از اقسام وقف اختیاری و هنگامی است که کلام از نظر لفظ، تمام و غیر وابسته به بعد باشد، و بیشتر در آخر آیات، پایان داستان‌ها و انتهای بحث‌های معیّن واقع می‌شود؛ به عبارت دیگر، هر یک از دو جمله از لحاظ جمله‌بندی، جمله‌ای مفید و تمام هستند و برای تکمیل شدن به یکدیگر نیازی ندارند. این نوع وقف، مورد قبول تمام قراء است، زیرا با انجام آن، کلام و سخن تمام شده و برای شنونده انتظاری باقی نمی‌ماند.

۲ - کاربرد



وقف تام بیشتر در پایان آیه‌ها و انتهای قصص (داستانهای قرآن) و کلام و پیش از یاء نداء و فعل امر می‌باشد مانند: وقف بر مالک یوم الدین، و شروع از ایاک نعبد و ایاک نستعین.
البته در بین آیات نیز به اعتبار تمام‌شدن مطلب و کلام نیز آمده است مانند: وقف بر لقد اضلنی عن الذکر بعد اذ جاءنی، و شروع کردن از دنبال آیه و کان الشیطان للانسان خذولا. معنای آیه این است که (هر آینه بتحقیق شیطان پس از آمدن قرآن، مرا از پیروی آن گمراه کرد، و شیطان گمراه‌کننده انسان است.) چنانکه ملاحظه می‌شود جمله اول سخن شخص گمراه و جمله دوم بیان خداوند است.

۳ - مثال



مانند: وقف بر «جائنی» در «لَقَدْ اَضَلَّنِی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ اِذْ جَاءنِی وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِلْاِنسَانِ خَذُولًا»؛ "او بود که مرا به گمراهی کشانید پس از آنکه قرآن به من رسیده بود و شیطان همواره فروگذارنده انسان است".

۴ - عناوین مرتبط



وقف اتمّ؛ وقف شبه تام؛ وقف ناقص.

۵ - پانویس


 
۱. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۹.    
۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۹.    
۳. سخاوی، علی بن محمد جمال القراء و کمال الاقراء، ص۶۸۴.    
۴. زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۶۵.    
۵. زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۶۰.    
۶. زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۵۰-۳۵۱.    
۷. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۲۸۴.    


۶ - منبع



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «وقف تام».    



آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.